Inflamatorna – bolest creva (eng. Inflammatory bowel disease, IBD) je pojam kojim nazivamo više sličnih kliničkih stanja koje karakteriše zapaljenski proces u digestivnom traktu, pa upravo u odnosu na to koja partija digestivnog trakta je obuhvaćena zapaljenskim procesom, razlikuju se i kliničke manifestacije. U veterinarskoj medicini srećemo se sa IBD-om pasa i mačaka i važno je napomenuti da IBD nije isto što i sindrom nervoznih creva ljudi i da terapija nije odgovarajuća.
Šta je uzrok inflamatorne bolesti creva – IBD-a?
Tačan uzrok nastajanja IBD-a nije poznat, ali se dovodi u vezu sa netolerancijom i alergijama na pojedine komponente hrane (najčešće proteini) ili kao netolerancija razvijena na pojedine vrste bakterija koje su normalni stanovnici digestivnog trakta.
KLINIČKI ZNACI INFLAMATORNE BOLESTI CREVA IBD
Najčešći klinički znaci su smanjen apetit, povraćanje i dijareja sa ili bez gubitka telesne mase.
Kod nekih pasa prisutni su gasovi, nadutost, pa i opstipacija.
Dok kod mačaka može doći do promenama na koži i dlaci koje postaju suve i lošijeg kvaliteta, a u vezi sa posledičnim deficitom vitamina usled nedovoljne resorbcije i/ili sinteze u crevima.
DIJAGNOSTIFIKOVANJE IBD-a
S obzirom na različite kliničke znake koji se ispoljavaju, a koji ne moraju biti specifični, potrebno je uraditi više testova kojim bi diferencirali patologiju. Diferencijalno dijagnostički dolaze u obzir crevne parazitoze, virusna oboljenja (kao što su parvovirus ili mačija kuga- vidi više ), trovanja, alergije, netolerancija na hranu, jak stres.
Prvo, trebalo bi isključiti prisustvo crevnih parazita ili virusa. Zatim, proveriti koncentracije pojedinih vitamina i elektrolita u krvi, biohemijske parametre, odraditi rendgensko i ultrazvučno snimanje abdomena, a svakako najpouzdanija dijagnostička procedura jeste biopsija sluznice digestivnog trakta zahvaljujući kojoj ćemo dobiti definitivnu dijagnozu.
INFLAMATORNA BOLEST CREVA – IBD TERAPIJA
U većini slučajeva, terapija se svodi na isključivanje onih faktora koji su primarno i doveli do zapaljenja – eliminisanje alergena, promena hrane, otklanjajnje stresa I sl. Promena hrane (hipoalergenska hrana ili uvođenje proteina koje životinja ranije nije unosila, npr. meso divljači, konjetina itd) uz prienu pro I prebiotika sa nadoknadom izgubljene tečnosti I elektrolita većini slučajeva dovodi do poboljšanja u roku od 14 dana, ukoliko to nije slučaj, u dogovoru sa veterinarom, primenjuje se terapija anti-inflamatornim I antibiotskim lekovima uz odgovarajuću potpornu terapiju. Ako ni posle 2-3 nedelje ne dođe do poboljšanja, povećava se doza imunosupresivnih lekova koji su korišćeni ili se upotrebljavaju i drugi imunosupresivni lekovi. Po nestajanju svih kliničkih znakova, uz obaveznu konsultaciju veterinara, postepeno ukidati terapiju
PROGNOZA KOD PASA I MAČAKA OBOLELIH OD INFLAMATORNE BOLESTI CREVA
Prognoza i za pse i za mačke je u većini slučajeva povoljna, osim kada je došlo do teže kliničke slike kada je potrebna intenzivnija nega i duža terapija, pa je i prognoza manje izvesna. Treba napomenuti da se kod nekih mačaka sa IBD-om razvije intestinalni limfom koji zahteva agresivniju terapiju.
Tekst priredila
Dunja Komadinić, student V godine Fakulteta Veterinarske Medicine u Beogradu
Comments